Đột quỵ là một trong những tác nhân gây tử vong hàng đầu. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), cứ 45 giây, thế giới có 1 người bị đột quỵ, và 3 phút có 1 ca tử vong do đột quỵ. Đột quỵ đang ảnh hưởng đến khoảng 20% dân số thế giới. Vậy đột quỵ là gì? Dấu hiệu FAST là gì? Cùng sammy.vn tìm hiểu qua bài viết qua đây nhé!
News
Đột quỵ là gì?
Đột quỵ là một tổn thương đến não xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể. Não bị thiếu ô-xy và dinh dưỡng và các tế bào não bắt đầu chết trong vòng vài phút. Vì lý do đó, đột quỵ được coi là một tình huống cấp cứu y tế và cần có chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Đột quỵ là gì?
Đột quỵ hay “tai biến mạch máu não”, là nguyên nhân hàng đầu của tàn tật và tử vong trên toàn thế giới. Mỗi năm gần 800.000 người Mỹ bị đột quỵ hằng năm, xấp xỉ 137.000 người trong số đó tử vong. Và cuộc sống của những người sống sót thay đổi mãi mãi. Ngày nay có khoảng 6,5 triệu người sống sót qua đột quy đang sống ở Mỹ.
Nguyên nhân
Giống như tất cả các cơ quan, não cần oxy và chất dinh dưỡng do máu cung cấp để hoạt động bình thường.
Nếu nguồn cung cấp máu bị hạn chế hoặc ngừng hoạt động, các tế bào não bắt đầu chết. Điều này có thể dẫn đến chấn thương não, tàn tật và có thể tử vong.
Có 2 nguyên nhân chính dẫn đến đột quỵ:
- Thiếu máu cục bộ – nơi nguồn cung cấp máu bị ngừng do cục máu đông , chiếm 85% tổng số trường hợp
- Xuất huyết – nơi một mạch máu suy yếu cung cấp cho não bị vỡ
Ngoài ra còn có một tình trạng liên quan được gọi là cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (Transient ischaemic attack – TIA) , nơi việc cung cấp máu lên não tạm thời bị gián đoạn.
Điều này gây ra cái được gọi là đột quỵ nhỏ. Nó có thể kéo dài vài phút hoặc kéo dài đến 24 giờ.
TIA nên được điều trị khẩn cấp, vì chúng thường là dấu hiệu cảnh báo bạn có nguy cơ bị đột quỵ toàn bộ trong tương lai gần.
Tìm kiếm lời khuyên y tế càng sớm càng tốt, ngay cả khi các triệu chứng của bạn trở nên tốt hơn.
Một số bệnh nền có thể làm tăng nguy cơ bị đột quỵ, bao gồm:
- Huyết áp cao (tăng huyết áp)
- Cholesterol cao
- Nhịp tim không đều (rung tâm nhĩ )
- Bệnh tiểu đường
Các loại đột quỵ
Đột quỵ xảy ra khi máu ngừng chảy đến bất kỳ phần nào của não. Sự gián đoạn này gây ra thiệt hại cho các tế bào não mà không thể phục hồi và tái tạo tế bào mới. Tác động của đột quỵ phụ thuộc vào phần não bị tổn thương và mức độ tổn thương.
Đột quỵ do thiếu máu cục bộ (Ischemic stroke)
Đột quỵ do thiếu máu cục bộ
Hầu hết các cơn đột quỵ là do tắc nghẽn hoặc cục máu đông trong mạch máu trong não của bạn. Đây được gọi là đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Sự tắc nghẽn có thể được gây ra khi một chất được gọi là mảng bám tích tụ trên thành trong của động mạch. Sự tắc nghẽn do cục máu đông phát triển từ các tế bào máu và tế bào mỡ dính vào mảng bám. Dần dần nó sẽ phát triển đủ lớn để chặn dòng máu bình thường.
Đột quỵ xuất huyết (Hemorrhagic stroke)
Đột quỵ xuất huyết
Đột quỵ xuất huyết xảy ra khi một động mạch não bị vỡ mở. Lưu lượng máu bị gián đoạn gây ra tổn thương cho não của bạn.
Huyết áp cao làm cho các động mạch suy yếu theo thời gian. Nó là một nguyên nhân chính của đột quỵ xuất huyết. Các điểm yếu trong động mạch được gọi là chứng phình động mạch có thể kéo dài quá mức và cuối cùng vỡ ra.
Cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (Transient ischaemic attack – TIA)
Cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua
Cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua là do cục máu đông nhỏ làm tắc nghẽn động mạch trong thời gian ngắn. Đôi khi nó được gọi là đột quỵ nhỏ hoặc đột quỵ cảnh báo. Các triệu chứng TIA thường kéo dài dưới một giờ và có thể chỉ kéo dài vài phút. TIA là một cảnh báo quan trọng rằng một cơn đột quỵ nghiêm trọng hơn có thể sớm xảy ra. Đây là trường hợp khẩn cấp về y tế – hãy gọi 115.
Dấu hiệu FAST
Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng của đột quỵ. Ngay cả khi chúng dường như đến rồi biến mất hoặc chúng biến mất hoàn toàn. Hãy suy nghĩ “nhanh chóng (FAST)” và làm những việc sau:
F – Face Dopping (Khuôn mặt). Khuôn mặt có thể bị xệ xuống một bên, người đó có thể không cười được hoặc miệng hoặc mắt của họ có thể bị sụp xuống.
A – Arm Weakness (Cánh tay). Yêu cầu người đó giơ cả hai cánh tay lên. Một cánh tay có trôi xuống phía dưới không? Hay một cánh tay không thể vươn lên?
S – Speech Difficulty (Lời nói). Lời nói của họ có thể bị nói ngọng hoặc người đó có thể hoàn toàn không nói chuyện được, mặc dù có vẻ tỉnh táo; họ cũng có thể gặp khó khăn khi hiểu những gì bạn đang nói với họ.
T – Time to call 115 (Thời gian). Nếu bạn quan sát thấy bất kỳ dấu hiệu nào trong số này. Hãy gọi 115 hoặc trợ giúp y tế khẩn cấp ngay lập tức.
XEM THÊM:
